రాకుంటే మానుఁగాక రంతులేఁటికే

అన్నమయ్య  శృంగార ( భక్తి) మాధురి

  రాకుంటే మానుఁగాక రంతులేఁటికే

డా. తాడేపల్లి పతంజలి

అన్నమయ్య  ఒక చెలికత్తెగా మారి  అలమేలుమంగమ్మతో ముచ్చట్లాడుతున్నాడు.

పల్లవి:   రాకుంటే మానుఁగాక రంతులేఁటికే

            వేఁకపు గుబ్బలాండ్ల విటుడాఁతఁడు

చ.1:     అంపిన కప్పురమొల్ల నంటేఁ దాననుఁ గాక

            వంపు మోముతోడ నీకు వాడనేఁటికే

            చెంపల లప్పలు నిండఁ జెరిగిన కప్పురపు -

            గంపకొప్పుల సతుల ఘనుఁడాతడు

చ.2:     ఒద్దికగాకక్కడనే వుంటే దానుండుఁ గాక

            ముద్దుమోము వంచి నీకు మొక్కనేఁటికే

            చద్దికి వేఁడికి మంచిచక్క సతుల మోవి

            పొద్దునొద్దుకారగించే భోగి యాతఁడు

చ.3:     అబ్బురపు వేంకటేశుఁడైతే దానవుఁ గాక

            గబ్బి చూపులెల్లా నీకై గప్పనేఁటికే

            జొబ్బిలేటి జవ్వాదిసోనల పన్నీట నన్ను

            గుబ్బలంటి సరసానఁ గూడెనాతఁడు (రేకు: 0001-5సం:     05-005)

ముఖ్య పదాల అర్థాలు

            రంతులేఁటికే=ఆటలెందుకే!

            వేఁకపు =ఉపద్రవం, వెగటు,వెక్కసం;

            గుబ్బలాండ్ల = యౌవనము గల ఆడవాళ్ల యొక్క

            విటుడాఁతఁడు= శృంగారి ఆ వేంకటేశుడు.

            అంపిన=పంపిన

            కప్పురము+ఒల్లను+అంటే=  కర్పూరమును ఇష్ట పడనంటే

            వంపు మోము= వంకరజుట్టుతో అందమైన మొగము

            వాడనేఁటికే= వాడన్ +ఏటికే=వాడిపోయింది ఎందుకే?

            లప్పలు = రాసులు

            గంపకొప్పుల =పెద్దకొప్పులున్న

            సతుల = పతివ్రతల

            ఒద్దికగాక=ఆనుకూల్యములేక, ప్రేమ లేక

            ముద్దుమోము = అందమైన ముఖము

            చద్దికి వేఁడికి = ప్రొద్దున, మధ్యాహ్నము వచ్చు.

            మంచిచక్క=అందమయిన చోటు(రుజువు)

            పొద్దునొద్దు= ఎప్పుడూ

            ఆరగించే=భుజించే

             భోగి =అనుభవశాలియైనపురుషుడు

            అబ్బురపు = ఆశ్చర్యపు

            గబ్బి చూపులెల్లా= గర్వపు , మోసపు చూపులు

            జొబ్బిలేటి= స్రవించు

             జవ్వాదిసోనల = జవ్వాది సుగంధ ద్రవ్యముల సన్నని వానల

            పన్నీట = చల్లని నీరు

            సరసాన= వినోదాన

తాత్పర్య విశేషాలు

            ఏమే అలమేలుమంగమ్మా ! ఆ వేంకటేశుడు రాకపోతే రాక పొమ్మను. ఆటలెందుకే!

            అయినా వాడు వెగటు కలిగించే  యౌవనము గల ఆడవాళ్ల యొక్క శృంగారి(అలాంటివానికి నీలాంటి అందగత్తెల పనిలేదు)

            01.అలమేలుమంగా ! వాడికోసం నువ్వు ముచ్చట పడి కర్పూర  తాంబూలముపంపించావు.

            వాడు కర్పూర  తాంబూలము ఇష్ట పడనంటే వంకరజుట్టుతో అందమైన నీ మొగము వాడిపోయింది ఎందుకే?

            ఆ వేంకటేశుడు తక్కువ వాడా !చెంపలలో రాసులు రాసులు కర్పూరము నింపుకొని, తన పరాక్రమముతో అవి             చెదిరిపోగా, పెద్ద కొప్పులున్న పతివ్రతల కథానాయకుడు తల్లీ !ఆ వేంకటేశుడు. నీదగ్గరికి  ఎందుకు వస్తాడే!

            02.నీమీద ప్రేమ లేకుండా ఆ పతివ్రతల దగ్గరనే ఆయనని ఉంటే ఉండమను.నీదగ్గరికి వచ్చినప్పుడు నిన్ను కరిగించటానికి నీ         ముద్దుల మోమును వంచి నీకు మొక్కటం ఎందుకే?         ప్రొద్దున, మధ్యాహ్నము అయనగారి రసికత్వపు విడిది ఆ పతివ్రతల          పెదవులు.  ప్రతినిత్యము వాటిని భుజించే భోగి నిన్ను బతిమిలాడుకోవటం ఎందుకే?

            03.అందరికీ తన మహిమలతో ఆశ్చర్యము కలిగించే వేంకటేశునిగా ఆయనకు లోకంలో పేరుంటే ఉండుగాక !

            నీదగ్గరకు వచ్చి  తన గర్వపు , మోసపు చూపులను నీ మీద కప్పటం ఎందుకు?

            ఏమిటంటున్నావు?అలమేలు మంగా ! వేంకటేశుడు  జవ్వాది సుగంధ ద్రవ్యముల సన్నని వానలలో తడిపి,    గుబ్బలంటి నీకు      పరవశం  కలిగించి నిన్ను వినోదంతో కలుస్తున్నాడా ! నేను చెప్పినవన్నీ మరిచిపోయావా !    హతోస్మి.          

            ఆంతర్యము

                        వేంకటేశుని సాన్నిహిత్యంలో, మధుర భక్తి పారవశ్యములో  అన్నమయ్య హృదయములో పాడుకొన్న కీర్తన             ఇది.లౌకిక శృంగారపు పదాల  పరదాల చాటున చిన్ని కృష్ణుని గజ్జెల చప్పుడు వినిపిస్తుంటుంది. . స్వస్తి.       

++++