పంచపదులలో- శ్రీమద్రామాయణ కావ్యం -2

                                              పంచపదులలో- శ్రీమద్రామాయణ కావ్యం-2 

బాలకాండ

దినవహి సత్యవతి

1.                                                                              16.

అరణ్యవాసము చేయవలె రాముడని,

పట్టాభిషేము చేయవలె భరతునికని,

సత్య వాక్పాలక దశరథుని కైక కోరెనని, 

ధర్మబద్ధుడై  కొడుకుని అరణ్యానికి పంపెనని,

తండ్రి ఆజ్ఞ పాటించె రాముడనె, నారదుడు, సత్య!

17.      

సుమిత్ర సుతుడు,  లక్ష్మణుడు, వినయశీలుడు

రామునికి ఇష్టమైన సోదరుడు లక్ష్మణుడు,

లక్ష్మణుడునూ రాముని పై ప్రేమున్నవాడు,

తల్లి ఆజ్ఞతో రాముని వెంట అడవికి వెళ్లాడు,

అందుకు సుమిత్ర సంతసించెననె, నారదుడు, సత్య!

18.      

సీత, జనకుని వంశమునందు పుట్టెను,

దశరథుని కోడలై రఘువంశము మెట్టెను,

రామునికి సీత పంచప్రాణములయ్యెను,

దేవమాయవలె సీత, యసురుల, భ్రమింపజేసెను,

సీత లోకోత్తర సౌందర్యవతియనె, నారదుడు, సత్య!

19.      

సాముద్రిక శాస్త్రపు మంచి లక్షణాలున్నది,

స్త్రీలలో ఉత్తమురాలిగా సీత నిలిచినది,

అహర్నిశలూ రాముని హితము కోరినది,

చంద్రునికై రోహిణిలా, పతిని అనుసరించినది,

సీత మహాసాధ్వియని, పలికె నారదుడు, సత్య!

20.      

రాముడు సీత వనవాసముకు తరలి వెళ్ళిరి,

దశరథుడు, పౌరులు వారిని దూరం వెన్నంటిరి,

సీతా రామ లక్ష్మణులు గంగా తీరము చేరిరి,

శృంగేరీపురాన, బోయరాజు, గుహుని కలిసిరి,

 తన సారథి సూతుని వెనక్కు పంపె రాముడనె, సత్య!

21.      

ఒక వనము నుంచి మరొక వనము చేరుచూ,   

సీతారామ లక్ష్మణులు, నదులను దాటుచూ,  

 భరధ్వాజ మహర్షి ఆదేశము పాటించుచూ, 

చిత్రకూట పర్వతాన పర్ణశాలలో వసించుచూ,  

 దేవ గంథర్వులవలె సుఖముగా యుండిరనె,  సత్య!

22.      

తండ్రి ఆజ్ఞపై రాముడు చిత్ర కూటము వెళ్ళెను,

పుత్ర శోకమున దశరథుడు పీడితుడయ్యెను,

తాళజాలని బాధవలన అతడు మరణించెను,

రాజ్యము పాలించ భరతుడు అజ్ఞాపించబడెను,

అన్నపై గౌరవంతో భరతుడందుకు ఒప్పలేదనె, సత్య!

23.      

భరతుడు రాగద్వేషాలను జయించినవాడు,

రాముని అనుగ్రహముకై అడవికి వెళ్ళినాడు,

వినయమున, సత్యవ్రతుడు, సుమహాత్ముడు,

సమస్త ధర్మమెరిగినవాడు రాముడన్నాడు,    

కావున అతడే  రాజు కావలెనని ప్రార్థించెననె, సత్య!  

24.      

ఆశ్రయించినవారి కోరికలు తీర్చు సుముఖుడు,

తండ్రి ఆజ్ఞ పాటింప  దీక్షబూనిన రాముడు,

రాజ్యం స్వీకరించలేనని తమ్మునికి  చెప్పినాడు,

భరతుడెంత ప్రార్థించిననూ తిరస్కరించినాడు,

అన్న నిర్ణయానికి భరతుడు దుఃఖించెననె, సత్య!

25.  

రాముడు తన పాదుకలను భరతునికి ఇచ్చెను,

భరతునికి నచ్చజెప్పి  అయోధ్యకు పంపెను,  

భరతుడా పాదుకలను సేవించ స్వీకరించెను,

అన్న సుఖంగా తిరిగి రావాలని కోరుకొనెను,

నిరాశగా అయోధ్య తిరిగివచ్చెను భరతుడనె, సత్య!

26.  

అన్నలేని అయోధ్యలో నివసించలేననుకొనెను,

అయోధ్యలో సింహాసనంపై పాదుకలను ఉంచెను,

సమీప నందిగ్రామం నివాసానికై ఎన్నుకొనెను,

భరతుడు నందిగ్రామంనుండే రాజ్యం పాలించెను,

అట్లు నారదుడు రాముని గూర్చి వాల్మీకికి తెలిపె, సత్య!

27.  

అయోధ్య పౌరులు, ఇతరులూ, భరతుడు,

మరలా చిత్ర కూటం రాగలరని తలచె రాముడు, 

తండ్రి ఆజ్ఞపాలన చేయదలచిన రాముడు,  

సావధానుడై దండకారణ్యంలో  ప్రవేశించినాడు,

అట విరాధ రాక్షసుని చంపె రాముడనె, నారదుడు, సత్య!

28.  

అరణ్యంలో రాముడు అగస్త్యు మునిని జూసెను,

అతని తమ్ముని, శరభంగ, సుతీక్ష్ణుల జూసెను,

ఇంద్రుడు, అగస్త్యమునికొక ధనుస్సు నిచ్చెను,

ఖడ్గము, బాణాల అమ్ముల పొదులనూ యిచ్చెను,

ముని తనకవన్నీ ఇవ్వ, రాముడు గ్రహించెననె, సత్య!

29.  

రాముడు, శరభంగుని ఆశ్రమమునకు చేరెను,

అగ్నితుల్య తేజశ్వులౌ ఋషులకది తెలిసెను,  

ఋషి సమూహం రాముని వద్దకేగి ప్రార్థించెను,

అరణ్యవాసులౌ అసురులను చంపుమని కోరెను,

రాక్షసుల చంపెదనని మాటియెచ్చె రాముడనె, సత్య!

30.  

దండకారణ్యంలో జనస్థానమను ప్రదేశముండెను,  

అచట కామరూపిణి శూర్పణఖ నివాసముండెను, 

          రాముడామె ముక్కు చెవులు కోసి, విరూపిణి చేసెను,

శూర్పణఖ విరూపితయగుట ఖరుడు చూసెను,

త్రిశిర, దూషణలతో కూడి పోరుకి వచ్చెననె, సత్య! 

***